Nieuws en actualiteiten
vanuit De Drieklank

30 september 2019

Meditatie door dominee Jantine Veenhof n.a.v. Marcus 6: 1-13

Welk beeld heb jij van Jezus?
We hebben allemaal beelden in ons hoofd bij de mensen om ons heen. Bij die mensen die we goed kennen, hebben we allerlei beelden, maar ook van mensen die we niet kennen. Zo denkt een Laker misschien iets van iemand uit het Statenkwartier hier in Den Haag, en andersom. Denkt een Marcuskerker iets over een Kerk in Laker en andersom. Denkt een geboren en getogen Nederlander iets over een migrant. Denkt een oudere iets over een jongere en andersom. Soms kloppen die beelden. We zijn verschillend. Maar heel vaak blijkt, nadat we iemand beter leren kennen dat mensen heel anders zijn dan we denken.

De mensen hebben in dit bijbelverhaal ook een bepaald beeld van Jezus. Jezus is opnieuw in Kafarnaum. Het is sabbat en samen met de leerlingen gaat hij naar de synagoge. En de mensen weten precies wie hij is. Hij is toch die zoon van de timmerman, de zoon van Maria? Ze weten Jezus precies te identificeren. En nu ze hem zien onderwijzen in de synagoge, kunnen ze dat eigenlijk niet rijmen met het feit dat hij de zoon van de timmerman is, en de zoon van Maria. Hoe kan hij nu van die wijze woorden spreken? En daar ook nog wonderen bij doen?

Want ze wisten allemaal dat Jezus in de streek van Galilea had rondgereisd, waar hij synagogen in en uit ging en bij de zee onderricht gaf aan de mensen. In Nazareth kreeg hij niet veel weerklank, in Galilea bevrijdde hij mensen die in de duisternis gevangen zaten en vertelde hij over het Evangelie en nu komt hij weer in Kafarnaum om weer thuis te zijn, om naar de synagoge te gaan en te gaan leren.
En de mensen zien dat het echt is. Hij zuigt het niet uit zijn duim. De wijsheid is hem gegeven en gaat gepaard met tekenen en wonderen. Ze zien en horen dus nu niet alleen zijn onderricht zoals in het begin van het bijbelboek Marcus, maar ze zien ook dat hij wonderen heeft gedaan. En de mensen zijn eigenlijk een beetje in de war.
Ze hebben een bepaald van Jezus waarin ze vastzitten. Hij is de zoon van de timmerman. En ook zijn moeder Maria wordt genoemd. Hij is eigenlijk gewoon een van hen. Maar nu hij dit onderricht geeft en wonderen doet, wordt het een ander verhaal. De mensen ervaren hem als een bedreiging.

Hoe kijken wij naar Jezus? Hoe nemen wij hem waar? En kennen wij hem? De mensen rondom Jezus hebben een vastgeroest beeld van hem. Ze zien hem vooral als de zoon van de timmerman, als een van hen, als iemand die gelijk is aan hen. Maar nu blijkt hij echt van Godswege te komen.
Hij zet de wereld op zijn kop, hij kan dingen die wij niet kunnen, hij spreekt een taal die anders is dan wij gewend zijn, hij spreekt mensen aan, die wij misschien normaal niet aanspreken.

Welk beeld heeft u of heb jij van Jezus?

Onze beelden van mensen, maar ook van God zitten soms vast op bepaalde kenmerken. We denken dat iemand of dat God zus of zo is. We kennen iemand zoals we hem hebben leren kennen. Maar soms moeten we onze beelden bijstellen. Moeten we bijleren, bijschuren, onze beelden bekritiseren. ‘Maak geen gesneden beeld van God’ staat er in de wet. Daar horen ook natuurlijk ook geestelijke beelden bij. Soms hebben we ons beeld van God en Jezus te smal gemaakt. En dat kan op verschillende manieren. Dat kan doordat we God zien zoals we dat vroeger hebben meegekregen: als een God die naar je kijkt en die vooral streng is en je zonde ziet en oordeelt. Dat is een te beperkt beeld. God is meer dan dat. Hij is ook een vergevende God. Maar dat kan ook als je God alleen ziet als iemand die een aai over je bol geeft en zegt dat je er mag zijn. Want soms zien we dat Jezus ook kritisch is, ons aanspreekt op ons gedrag, geloof van ons vraagt en ons ook aanmoedigt om onze grenzen te verleggen en mensen te zien die door anderen over het hoofd worden gezien.
Het is dus de kunst om die Godsbeelden, maar ook de beelden die we van mensen hebben niet vast te zetten. Niet te denken: oh maar God is altijd zo, of die persoon is altijd zo, dus dat kan nooit meer veranderen.

Iemand die veel over Godsbeelden spreekt en schrijft is de theoloog Jean-Jacques Suurmond, die lange tijd columnist in Trouw was. Hij roept vooral op om je te ontdoen van je Godsbeelden, omdat je dan niet langer over God spreekt in je eigen vaak rationele beelden, maar omdat er dan ruimte komt waardoor God zelf naar je toe kan komen.
God komt in Jezus naar ons toe, om te laten zien wij hij echt is. En dat keert onze Godsbeelden om. Hij komt niet als een held, maar sterft aan het kruis. Hij identificeert zich niet met andere machtshebbers, maar zoekt juist de mensen op die geen stem hebben. Hij kiest niet voor zichzelf, maar geeft zichzelf aan anderen. En soms als je dat leest in de bijbel dan is dat aan de ene kant heel mooi, we zijn ervan onder de indruk, maar als we eerlijk zijn vinden we dat soms ook irritant aan Jezus. Hij doet het altijd net even anders, en in het feit dat hij het anders doet, worden we zelf geconfronteerd met ons eigen gedrag. Dat voelen de mensen rondom Jezus ook haarfijn aan. Het is een bedreiging voor hun eigen hart. Jezus roept hen op in Hem te geloven, niet langer enkel vast te houden aan allerlei vrome wetten. Maar hun weg te gaan in het leven met de genade en aanvaarding van God in Jezus. Hij keert dus alles om. En die verwachte Messias blijkt dus heel anders te zijn dan ze gedacht hadden.

Dat is de kracht van het evangelie en dat moet ook vandaag ons een soort van wakker schudden! Jezus zegt in vers 4: ‘Nergens wordt een profeet zo miskend als in zijn eigen stad, onder zijn verwanten en huisgenoten.’

Hoe zit dat in de kerk? Hoe zit dat met ons eigen hart? Is Jezus welkom in ons midden? En willen we hem dan ontmoeten als God en mens, zoals hij zich openbaart?

Overweeg het maar eens in je hart.